PODCAST: Spółdzielnie energetyczne założone do końca 2025 roku zyskają najwięcej

Gościem dzisiejszego odcinka E-magazyny Podcast są eksperci na co dzień pracujący ze spółdzielniami energetycznymi: prezes klastra efektywności energetycznej OP.EN, Jakub Manicki i ekspert ds. prawnych tej organizacji, Tymoteusz Mądry.
E-Magazyny Podcast – Twoja dawka wiedzy o magazynowaniu energii i OZE. Słuchaj dzisiejszego odcinka E-magazyny Podcast i dowiedz się:
- Czym jest wspólnota energetyczna, spółdzielnia energetyczna, klaster energetyczny? Jaka forma wspólnoty energetycznej najlepsza?
- Jak założyć spółdzielnię energetyczną i dlaczego warto dołączyć do inwestycji magazyn energii?
- Jak „załapać się” na 40% poziom autokonsumpcji energii produkowanej w spółdzielni?
- Kto może pomóc nam w założeniu spółdzielni energetycznej?
- Czy można założyć spółdzielnię energetyczną w mieście np. dla bloku w którym mieszkamy?
– Magazyny energii są wręcz kluczowe dla wspólnot energetycznych. Dlaczego? Bo bez nich nie jesteśmy w stanie spełnić wymogu 70% poziomu autokonsumpcji. Niezbędnego dla utworzenia spółdzielni energetycznej w świetle krajowego prawa. Wpisanie w plan inwestycji magazynu energii pozwala również uzyskać wyższą formę wsparcia – mówił na falach E-magazyny Podcast Jakub Manicki, prezes klastra OP.EN.
Mamy dla Was 10 odcinków pełnych wiedzy o magazynowaniu energii!
Magazynom energii poświęca się w mediach zdecydowanie mniej miejsca niż źródłom energii, pomimo że bez nich OZE nie mogą rozwinąć w pełni swoich możliwości. Dlatego w ramach cyklu dziesięciu odcinków chcemy przybliżyć Wam najważniejsze informacje dotyczące magazynów technologii.
Zapraszamy do cotygodniowego odsłuchu kolejnych odcinków cyklu na E-magazyny Podcast!
Poprzednie odcinki cyklu:
Bernard Swoczyna: Bez magazynów energii tranformacja będzie niepełna!
Top technologie magazynowania energii. Czyli jakie? | Gość: Krzysztof Bodzek
Marta Kolimaga (CRIDO): To najwyższy czas, aby przygotować się na start programu FEnIKS
Okiem prawnika: O czym warto wiedzieć przed zakupem magazynu energii?
…
Transkrypcja rozmowy. Tekst został wygenerowany automatycznie.
0:02
Cześć z tej strony Hanna Baster, a to jest E-magazyny Podcast.
Dzisiaj porozmawiamy sobie o społecznościach energetycznych, o różnych formach tych wspólnot, bo okazuje się, że w związku z ostatnimi zmianami przepisów prawnych to mogą być bardzo różne formy organizacji. A dlaczego rozmawiamy w ogóle o wspólnotach energetycznych? Ponieważ rosną nam ceny energii, ponieważ Unia Europejska wdraża raz po raz nowe przepisy, które zachęcają do wdrażania OZE, jak również dlatego, że te zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii związane z wydarzeniami na Ukrainie z wojną ze zmianą postaw zdecydowanie taką negatywną Rosji. To wszystko sprawia, że zaczęliśmy myśleć więcej o OZE. I zaczęliśmy myśleć więcej o tym, że może trzeba zmienić system produkcji dostarczania tej energii.A wspólnoty energetyczne, które mogą być rozwiązaniem tych wszystkich problemów.
Na ten temat porozmawiam z moimi gośćmi, którymi dzisiaj są Jakub Maniecki, przewodniczący zarządów klastra optymalizacji energetycznej klastra open, działającego przy Północnej izbie gospodarczej w Szczecinie oraz mecenas Tymoteusz Mądry z kancelarii Aspiratio Legal, który jest również członkiem grupy eksperckiej klastra open, zgadza się?
02:11
Tak jest dzień dobry. Dziękuję za zaproszenie.
02:20
Dzień dobry cześć, więc na sam początek powiedzmy sobie może o tym, czym w ogóle są wspólnoty energetyczne, o czym rozmawiamy, czy jest to opcja dostępna dla każdego samorządu terytorialnego? Czy dla każdego mieszkańca, bo to przecież nie tylko muszą być instytucje publiczne, które tworzą takie wspólnoty energetyczne? Tak pokrótce jeżeli mogę na wstępie powiedzieć tak jak tyle, ile zdążyłam się dowiedzieć na temat wspólnot, to wspólnota energetyczna każdego rodzaju musi być założona w gminie wiejskiej lub miejsko wiejskiej. W tym momencie nie może być założona na terenie miasta.Jest to organ, który ma na celu produkcję energii bez jakiegoś dodatkowego zysku, czyli bez zysku na sprzedaży tej energii.Proszę, dodajcie jeszcze coś.
03:19
Musimy też zdawać sobie sprawę z tego, że spółdzielnia energetyczna nie jest jedyną formą funkcjonowania energetyki obywatelskiej przewidzianej przez ustawę o odnawialnych źródłach energii.Tych form jest jest więcej i tutaj możemy wymienić chociażby klaster energii, w którym razem z Kubą działamy, ale to są także formy przewidziane, czy dedykowane dla mniejszych grup inicjatywy takie jak na przykład obywatelskie społeczności energetyczne, czy prosumenci zbiorowi i w przyszłości prosumenci wirtualni, bo tutaj te przepisy jeszcze w życie nie weszły. No i oczywiście też forma indywidualna, jaką jest prosument, to są takie podstawowe formy tego, co nazywamy energetyką obywatelską, czyli takiego systemu energetycznego, gdzie ta energia powstaje w sposób bardziej oddolny. Produkowana nie przez wielkie bloki energetyczne przez wielkie spółki energetyczne i dostarczana długimi łańcuchami dostaw do odbiorców końcowych, a powstaje bardziej lokalnie i ta droga między wytwórcą a podmiotem korzystającym z energii wykorzystujących energię jest zdecydowanie Skrócona bądź często jest w zasadzie zarobek w przypadku konsumenta.
04:44
No jeżeli mam zamontowane panele fotowoltaiczne na dachu, to w zasadzie wykorzystując energię na swoje potrzeby i nie korzystam z sieci przesyłowej w żaden sposób.
I to jest taki główny znacznik i główny cel Energetyki Obywatelskiej oprócz oczywiście pomoc źródła energii, czyli skrócenie łańcuchów dostaw i uodpornienie na sytuacje kryzysowe, a co za tym idzie obniżenie.
Obniżenie ryzyka związanego z awariami właśnie sieci czy jakimiś atakami na infrastrukturę przesyłową.
05:18
Powiedziałeś, że mamy różne rodzaje tych wspólnot energetycznych, czy moglibyśmy je jakoś rozróżnić tak dla naszych odbiorców, dla naszych słuchaczy pokazać, które jakby dla kogo bardziej będą korzystne i wskazane.
Że tak jak powiedziałaś na początku mówiąc o spółdzielni energetycznej, tutaj walczymy to ograniczenie w odniesieniu do gminy wiejskich i miejsko wiejskich spółdzielni energetycznej.
05:44
Tak, nie możemy założyć na terenie gminy miejskiej. To jest istotne ograniczenie. Te społeczności, o których powiedziałem wcześniej, czyli właśnie prosument zbiorowy czy Obywatelska społeczność energetyczna to są narzędzia dedykowane dla osób fizycznych. Z kolei klaster dedykowany jest bardziej dla podmiotów prawnych czy dla podmiotów gospodarczych czy właśnie jednostek samorządu terytorialnego. Natomiast spółdzielnie energetyczne ma taki dwojaki charakter.
Możemy stworzyć zarówno spółdzielnie składające się wyłącznie z osób fizycznych, jak i spółdzielnie, których ja jestem dosyć dużym entuzjastą i które staram się promować, złożone z osób prawnych, w tym między innymi związek samorządów. To są interesujące formy współpracy z ich punktu widzenia.
Przepraszam, Kuba mówił, wszedłem w słowo.
07:18
Ja chciałbym tylko może gdzieś tam tak na takim bardziej ogólnym poziomie powiedzieć o idei takich społeczności energetycznych.To są różne formy organizacji i tutaj rzeczywiście czy to są spółdzielnie, czy to są klastry, czy wszystkie inne formy, które są planowane jeszcze w polskim prawodawstwie do do uruchomienia do wdrożenia, to są tak naprawdę narzędziem. Natomiast idea idea tych społeczności energetycznych jest taka, żeby na poziomie lokalnym angażować społeczność. Właśnie rozwój tej energetyki rozproszonej. Energetyka rozproszona jest jednym z takich filarów transformacji energetycznej Unii Europejskiej. I te różne rodzaje właśnie społeczności energetycznych mają być tym narzędziem do do tego, żeby tą energetykę właśnie rozproszoną rozwijać. A po co ją rozwijać? No po to, żeby z jednej strony dawać niezależność od od tej energetyki zawodowej, która która oczywiście wiąże się z jednej strony z monopolem, a z drugiej strony z tym, że jest uzależniona też od paliw kopalnych, które jak wiemy Unia Europejska nie posiada w odpowiedniej ilości, w związku z czym musi importować z zewnątrz, a to właśnie w kontekście wojny w Ukrainie pokazało, jak jak dużym jest dla nas problemem, więc z jednej strony budowanie tej niezależności, natomiast z drugiej strony rzeczywiście danie możliwości, czy zaangażowania tej społeczności lokalnej głównie na terenach dzisiaj wiejskich, które no jakby to nie tylko jest kwestia tego, że te te tego ubóstwa ubóstwa, też często energetycznego, ale ale również tego, że no jakby perspektywy rozwojowe tam są, tam są nikłe, w związku z czym tutaj rozwój społeczności energetycznych ma bardzo bardzo wiele pozytywów, które oczywiście w tym docelowym wymiarze pewnie pewnie jeszcze wiele lat musi minąć, żeby żeby ten Tata ta idea się ziściła, natomiast natomiast ma bardzo, bardzo dużo tych tego pozytywnego wpływu na na rozwój tych tych obszarów, więc mówimy o tym, że że energetyka, czyli jakby nie, to już nie będą te czasy, gdzie, gdzie prąd czy ciepło jest tak naprawdę dostarczane z zewnątrz i nie mamy wpływu na to, ile kosztuje, w jakich ilościach jest dostarczane. Mamy mieć wpływ na to, w jaki sposób lokalnie energia jest produkowana, w jaki sposób jest zarządzana i w jaki sposób jest konsumowana.
10:22
Czyli podsumowując to, co mówisz, bo mówisz teraz o tym, dlaczego warto taką wspólnotę energetyczną zakładać, więc jakbyśmy w takich kilku punktach spróbowali sobie podsumować? Dlaczego warto na razie na terenie tym miejsko wiejskim wiejskim, później przejdziemy, może też do miast, ale to jest tak, jakby odrębna trochę sprawa i trochę inna, trochę inne. Tutaj są te korzyści, więc jakbyśmy mogli tak podsumować te korzyści, to na pewno jest to tutaj jakieś takie zabezpieczenie. Mniejsze uzależnienie od właśnie paliw kopalnych tak, które pochodzą z Rosji, a jak wiadomo domy na wsiach no zazwyczaj mają w swoje własne, kotłownie opalane, najczęściej węglem lub gazem. To jest no rzeczywiście bardzo duży plus kolejne jakiś plus to też wydaje mi się, no to jest zmniejszenie rachunku. Oczywiście długofalowo, jeżeli już się zainwestuje w to OZE. Tak więc jeszcze kilkoma słowam, dla osób, które na przykład teraz nas słuchają, które zarządzają gminami, zarządzają właśnie gminami wiejskimi, miejsko-wiejskimi. Dlaczego warto rozważyć taką opcję?
11:40
Warto rozważyć tą opcję nie tylko ze względu na to, że że będziemy mieli tanią energię i nie tylko z OZE. Ja może rozszerzę, że te społeczności energetyczne to jest rozwiązanie, które zmienia tak naprawdę paradygmaty związane z energią, bo tak naprawdę buduje takie środowisko energetyczne w obszarze lokalnym i to nie jest tylko kwestia zamontowania OZE, bo to jest zbudowanie tak naprawdę całego pomysłu modelu de facto biznesowego. No klaster troszeczkę troszeczkę łatwiej, ale żeby zacząć budowanie spółdzielni należy należy zrobić taką gruntowną analizę techniczno ekonomiczną, zrobić audyt punktów poboru energii, trzeba zastanowić się, w jaki sposób te punkty energię zużywają, a następnie zaprojektować moce wytwórcze, wsparte czy to magazynami energii czy za za kilka lat pewnie technologiami wodorowymi, a następnie stworzenie do tego całego systemu zarządzania i rozliczania takiej takiej społeczności, więc my mówimy de facto o tym, że przejmujemy rolę operatora systemu dystrybucyjnego i dostawcy energii, więc no jest to jest to naprawdę bardzo, bardzo duży i i dość skomplikowany proces. Te kwestie kwestie formalne czy formalnoprawne są najprostszym elementem, popraw mnie Tymoteusz, jeżeli się mylę?
14:03
Są chyba najprostszym elementem, natomiast pomimo tego nie zgodzę się z tobą, ponieważ z jednej strony samo utworzenie spółdzielni energetycznej, jeżeli oni mówimy pod kątem formalnym, nie jest zadaniem bardzo skomplikowanym. Natomiast dochodzi ten element, o którym bardzo słusznie wspomniałeś, czyli uregulowania kwestii relacji wewnętrznych pomiędzy poszczególnymi spółdzielcy sami, szczególnie w sytuacji, kiedy w grę wchodzi spółdzielnia złożona na przykład z jednostki samorządu terytorialnego lub więcej niż jednej jednostki samorządu terytorialnego jakiejś spółki komunalnej bądź na przykład podmiotów prywatnych będących przedsiębiorcami.Tak wtedy pojawia się kwestia tego, o czym mówiłeś, czyli kwestia tego, jak działa system rozliczeń wewnętrzny w ramach spółdzielni, kto energię wytwarza, którą pobiera, w jakich godzinach, jak wygląda kwestia rozliczenia pomiędzy wytwórcą a podmiotami wykorzystującymi energię. Tutaj tak naprawdę wchodzą nam w ten stosunkowo prosty model spółdzielni pewne zawiłości natury umownych tak, bo to, że my będziemy mieli spółdzielnie, będziemy mieć statut spółdzielni, sposób głosowania, siłę głosu, to jeszcze nam nie rozwiązuje to wszystkich problemów związanych z rozliczeniami tej wspólnoty energetycznej. Tutaj muszą się pojawić dodatkowe regulacje umowne, które już niekoniecznie są takie proste. Natomiast na pewno i duże są w pełni zgadzam, jest to prostsze niż przygotowanie całego modelu związanego z wytwarzaniem energii, dobraniem mocy wytwórczych, z dobraniem magazynu energii ewentualnego, no i przede wszystkim z przygotowaniem profili zużycia energii przez poszczególnych członków takiej społeczności.
15:48
Teraz mówimy trochę o tych trudnościach związanych z zakładaniem wspólnot energetycznych. Wyzwaniach właśnie tak, które no mogą naszych słuchaczy trochę odstraszyć, ale oczywiście musimy o nich mówić jak najbardziej, ale tutaj od razu chciałabym zapytać, czy są jakieś podmioty, do którego taki wójt gminy może zwrócić się o pomoc? No bo domyślam się, że może to być trudne właśnie dla mieszkańców danej gminy, czy czy nawet władz takiej gminy. No samodzielne, jakby przejście tych wszystkich kroków i po prostu ogarnięcie tego wszystkiego. Czy możecie zaproponować jakieś organy, które mogą wspomóc w tym procesie tak, żeby po prostu to poszło dość gładko i dosyć szybko?
16:50
Zgadzam się, że wydaje się to proces skomplikowany, jest skomplikowany, żeby żeby rzeczywiście taka spółdzielnia powstała nie tylko mówiąc kolokwialnie na papierze, ale żeby rzeczywiście dawała te korzyści tanią energię, niezależność, zaangażowanie społeczności lokalnej, tak zielone miejsca pracy. No rzeczywiście rzeczywiście wymaga, to wymaga to pracy wielu specjalistów. No i tutaj odpowiadając tak polecamy, polecamy nasz zespół ekspercki, który przy Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie stworzyliśmy składający się z ekspertów z wielu branż, tak tymoteusz jako jako ekspert od spraw prawnych, ja jako ekspert od spraw technicznych mamy ekspertów z zakresu funduszy wszelaki. Ich funduszy nie tylko unijnych, które można pozyskać na w zasadzie każdy etap tworzenia i później działania takiej takiej społeczności energetycznej. Za chwilę pewnie przejdziemy do do tego, do tego wątku. Natomiast natomiast pieniędzy na na to jest i będzie ogromna, ogromna ilość.
17:44
Działacie na północnym zachodzie Polski, ale zastanawiam się, czy są też jakieś inne tego typu odpowiedniki waszej organizacji w innych częściach kraju? Czy klaster który stworzyliście, jest to coś takiego zupełnie wyjątkowego w Polsce czy jednak gdzieś bliżej jakaś gmina z Południowego Wschodu Polski też może znaleźć pomocy? Nie wiem np. w parkach technologicznych, gdzie ewentualnie jeszcze mogą szukać pomocy. jeżeli do Szczecina będzie za daleko.
18:37
Aktualnie pracuję ze spółdzielnią energetyczną złożoną z 3 gmin w powiecie bialskim, czyli czyli pod białą, białą podlaską. Oczywiście są inne podmioty, które zajmują się także podobno problematyką jak my, czyli kwestiami zakładania spółdzielni społeczności energetycznych. Natomiast należy pamiętać o tym, o czym już wspominaliśmy, że nie jest to proces jednowymiarowy. Nie jest to proces prosty, dlatego przystępując takiego projektu trzeba przede wszystkim sprawdzić to, czy Partner, w którym działamy, ma kompetencje zagospodarowania wszystkich obszarów, o których wspominałem.
19:16
Który udzieli wsparcia w zakresie doradztwa technicznego w zakresie doradztwa strategicznego w zakresie doradztwa finansowego, jak i doradztwa prawnego. Tak tutaj naprawdę potrzebna jest szeroka gama umiejętności, wobec czego jakby szukając partnera do realizacji takiego projektu, musimy zwrócić uwagę, czy pozwala on na realizację wszystkich tylko pensji, której wspomnieliśmy. Nie jest łatwe znalezienie kompetentnego partnera, który zapewni relacji wszystkich obszarów. No wymaga to to pewnego wysiłku i też zwrócenia uwagi na to, czy w toku rozmowy w toku omawiania ram tego projektu wszystkie te kwestie są zaadresowane tak, bo bardzo łatwo jest zaadresować samą kwestię związaną na przykład z założeniem spółdzielni energetycznej pod kątem formalno prawnym. Natomiast założeniem takiej spółdzielni to jest tak naprawdę. 1/10 pracy, którą trzeba wykonać, tak? Wcześniej przed podjęciem decyzji tak naprawdę o założeniu spółdzielni należy wykonać szereg analiz związanych właśnie z profilami zużycia energii z dostępnymi mocami przyłączeniowymi, możliwościami technicznymi i środowiskowymi realizacji danej inwestycji na danym terenie, wyborem sposobu zasilania tej spółdzielni w energię elektryczną czystą być fotowoltaika, czy to ma być biogazownie, czy to być może mają być wiatraki? Jeżeli regulacje w tym zakresie się zmienią, więc tutaj tak jak mówię, tych aspektów jest naprawdę wiele i trzeba zwrócić uwagę, aby wszystkie z nich były zagospodarowania przed rozpoczęciem realizacji projektów tych aspektów, o których powiedział te aspekty bardziej miękkie.
Ważne są też konsultacje społeczne. Ważne jest to, żeby ta społeczność lokalna zrozumiała, że, że jest to dla niej korzyść. W momencie, kiedy z takiej analizy, o której o której też wspomnieliśmy wyjdzie nam, że najlepszym rozwiązaniem będzie biogazownia, to te konsultacje społeczne będą niełatwe, bo zrozumienie tej technologii jest na dość niskim poziomie i często budzi budzi duże duże opory społeczne, więc tak podsumowując rzeczywiście tutaj warto zwracać się do podmiotów, które które rzeczywiście są w stanie zaopiekować się wszystkie te obszary. Warto na pewno w kierunku uczelni wyższych, które takie kompetencje też posiadają. Warto zacząć szukać tych informacji już teraz, warto się dowiadywać i warto wejść na to na tą ścieżkę. Zmiany już dzisiaj, dlatego, że prędzej czy później wszystkie w zasadzie samorządy no będą musiały takie takie działania rozważyć. Im szybciej tym lepiej.
Ja wychodzę z założenia, że to jest trochę tak jak fotowoltaiką. Ci, którzy próbowali wejść w fotowoltaikę na samym początku w 2015 roku, jak pojawiła się tylko pierwsza wersja ustawy o odnawialnych źródłach energii, dzisiaj te instalacje już się zwróciły, produkują już energię w zasadzie darmową dla tych dla tych inwestorów .
I podobnie będzie z ze społecznościami energetycznymi, które dzisiaj wprowadzone, czy które dzisiaj rozważone do wprowadzenia, na pewno będą dawały duże korzyści w przeciągu kilku najbliższych lat, a ci, którzy się spóźnią, no mogą mogą przegrać ten wyścig.
23:33
I właśnie mówiąc o tym, że warto zakładać już teraz wspólnoty energetyczne, przeszłabym od razu do funduszy dofinansowania, bo powiedzieliście wcześniej, że na Wspólnoty energetyczne czekają duże pieniądze i że będą one coraz większe, więc może powiedzmy tak krótko o konkretach, jakie to są środki, z jakich programów, w jakich latach, w jakim okresie można się spodziewać dostępnych form finansowania?
23:43
Jeżeli chodzi o dostępne formy finansowania, bo myślę, że, że powinniśmy skupić się na tym, jakie fundusze dzisiaj możemy wykorzystać. To de facto de facto mówimy o krajowym planie odbudowy i działaniu B 222, które daje nam możliwości finansowania zarówno tej części analitycznej i tworzenia właśnie tej strategii i modelu biznesowego zarówno spółdzielni energetycznych, jak i klastrów energii. Ale też daje daje możliwości inwestycyjne i tutaj tutaj te środki to są to są naprawdę duże kwoty, bo w pierwszym w zasadzie naborze klastry i spółdzielnie mogły otrzymać nawet blisko 1,5 miliona złotych na tworzenie strategii i modelu biznesowego.
Także to też pokazuje, że ten projektodawca, tak to nazwijmy, rozumie jak skomplikowany i jak duży jest to proces. Natomiast część inwestycyjna w grudniu jeszcze nie wiemy dokładnie, kiedy rusza. Ścieżka B1. która będzie dawała możliwości inwestycyjne tworzenia instalacji pilotażowych właśnie przez spółdzielnie energetyczne, będzie tam blisko 25 milionów złotych. I to będą różnego rodzaju instalacje. Nie znamy dokładnie ram tego tego programu biogazownie rzeczywiście są dość mocno promowane, natomiast oczywiście to zależy od uwarunkowań lokalnych.
25:52
Tak, jeżeli jeżeli rzeczywiście mamy w danej gminie, co oczywiście jest częste odpowiedni substrat do tego, żeby żeby taką biogazownię postawić i i żeby ona była rentownym przedsięwzięciem, no to to jest to rzeczywiście zasadne. Natomiast tutaj, w tych programach, które w tej chwili są, mamy możliwość finansowania wielu technologii.
Czy wchodzi tutaj w grę również dofinansowanie magazynów energii?
26:28
Tak, to magazynowanie energii wręcz jest kluczowe, bo biorąc pod uwagę założenia, takie podstawowe tworzenia chociażby spółdzielni energetycznej, no bez magazynów energii, nie jesteśmy w stanie spełnić tych tych wymagań dotyczących ilości energii, którą taka spółdzielnia ma produkować oraz poziomu autokonsumpcji. Plus dodatkowo często wykorzystywanie magazynów energii jest dodatkowo premiowane w tych programach związanych z dofinansowaniami. Na przykład można uzyskać wyższy poziom wsparcia w przypadku, kiedy jest danym instalacjom OZE jest skorelowany magazyn energii.
Nie wchodząc w szczegóły techniczne, bo bo myślę, że tutaj każdy przypadek trzeba rozważyć indywidualnie, natomiast tak są bardzo duże środki dostępne i będą dostępne. Czy to z programu Feniks, czy to, czy to właśnie z krajowego planu odbudowy, czy nawet bezpośrednio z Brukseli. Gdzie te najbardziej zaawansowane technologie, chociażby wodorowe będą będą finansowane właśnie bezpośrednio bezpośrednio z Komisji Europejskiej.
28:00
Ja bym to jeszcze dodała tak, żeby poinformować naszych słuchaczy, bo jeżeli na przykład chcielibyście państwo założyć sobie instalacje fotowoltaiczne, no na przykład na wszystkich domach w danej wsi w danej miejscowości, no to później pojawia się bardzo często problem obciążenia sieci, a taki magazyn energii pozwala rozwiązać ten problem, więc właśnie myśląc w ogóle o wspólnocie energetycznej, chyba też warto pomyśleć o tym właśnie o tych obciążeniach sieci dodatkowych i jak można to rozwiązać?Jednym z takich rozwiązań jest magazyn energii?
28:23
Dokładnie tak, no tutaj tak jak wspomnieliśmy, no my sobie nie wyobrażamy spółdzielni bez bez magazynu energii i spółdzielni, która nie współpracuje z siecią jako jako agregator, jako jako właśnie rozwiązanie, które de facto będzie wspierało sieć w bilansowaniu energii, a nie ją obciążały i rzeczywiście, jeżeli jeżeli pomyślimy o tym z perspektywy dzisiejszego rozwoju tak naprawdę tej transformacji energetycznej, no to to pojawia się ten ten kłopot, że że rzeczywiście w wielu przypadkach, gdzie gdzie chociażby były przeprowadzane projekty parasolowe tak zwane, czyli montaż w jednym momencie dużej ilości instalacji fotowoltaicznych, które po prostu działały tak jak tak jak działały i obciążały mocno sieć. No to w przypadku dobrze zorganizowanej, zaprojektowanej i zbudowanej społeczności energetycznej, to nie będzie miało miejsca dlatego, że. Jakby założenie jest takie, że ta spółdzielnia czy czy ta społeczność ma się w jak największym stopniu bilansować wewnętrznie i dopiero dopiero na końcu powiedzmy ma wsi.
Współpracować z siecią czy dawać nadwyżki do sieci w takim idealnym modelu nawet, jakby ta energia oddawana ma być do sieci w momencie, kiedy kiedy będzie będzie najdroższa. Tak na dzisiaj spółdzielnia energetyczna nie ma możliwości sprzedaży energii do sieci, natomiast myślę, że że w kolejnych nowelizacjach będzie będzie o to walka.
30:10
A właśnie, czy jakby tutaj może Tymoteusz mógł powiedzieć, dlaczego jest taki zapis zawarty, żeby właśnie no nie sprzedawać tej energii?
30:30
Głównym jakby celem spółdzielni energetycznej jest właśnie ta auto konsumpcja, czyli zużywanie energii na własne potrzeby. I to jest też rozwiązanie, które jest no bardzo korzystne dla spółdzielców. Tak, bo co do zasady większość energii wytwarzanej w ramach spółdzielni powinna w jej ramach być konsumowana, wobec czego fakt rozliczenia za zarówno sam zakup energii na jakie ewentualnie koszty dystrybucji tam sobie ta energia z koszty dystrybucji jest zwolniona, pozostają wewnątrz spółdzielni. Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe, to ustawa o najmie do energii przewiduje, że ten poziom auto konsumpcji musi wynosić 70%, czyli 70% całego zapotrzebowania energetycznego wszystkich członków spółdzielni musi być realizowane właśnie przez energię wytworzoną w ramach tej spółdzielni.
To jest tak naprawdę na dzień dzisiejszy dosyć duża bariera rozwojowa w spółdzielni energetycznych. Dlaczego? Dlatego, że my chcąc założyć spółdzielnię energetyczną, musimy mieć gotową tak naprawdę instalację, którą do 70% zapotrzebowania pokrywa w tym momencie. Tak i to jest temat, który ja wraz ze swoim zespołem z kancelarii poruszam. Mieliśmy okazję pracować przy ostatniej nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, w zespole w Ministerstwie Rolnictwa, i bardzo mocno postulowaliśmy obniżenie tego progu do 30% i wprowadzenie takich rozwiązań, które wymaga, żeby spółdzielnia po założeniu rozwijała się, czyli na przykład terminie 5 lat od założenia ten poziom oto konsumpcją wynosi 40 albo 50%, a w perspektywie 10 czy 15 lat dochodzi do tych 70%. No jedyne co udało się ostatecznie w tej nowelizacji ustawy przewalczyć, to jest obniżenie progu auto konsumpcji do 40% dla powiedzmy pierwszych takich.
Inicjatorów, lub pierwsze spóźnienie to będą powstawać czyli do końca 2025 roku. Tak, czyli jeżeli założymy spółdzielnie do 31 grudnia 2025, wtedy ten poziom wynosi 40%. Tak jest zapisane w ustawie, natomiast ten okres preferencyjny, czyli przez 2 lata pozwala nam założyć spółdzielnię energetyczną, która ma poziom auto konsumpcji wynoszący 40 procent jest bardzo ważna informacja warta podkreślenia.
33:27
Na sam koniec chciałam jeszcze przejść do miast, bo cały czas mówimy o tych obszarach miejsko wiejskich wiejskich. Natomiast ja tak sobie myślałam przed nagraniem tego naszego odcinka przed naszą rozmową. O tym, że w miastach ludzie są bardzo świadomi, jeżeli chodzi o ekologię o zrównoważony rozwój, może też często mają więcej środków, więc tutaj zamyka. Im tej drogi do otwierania takiej wspólnoty energetycznej, na przykład na bloku zbudowanie fotowoltaiki po prostu własnym sumptem i i korzystanie z tego samodzielnie. Zarządzanie tym no wydaje się jakieś dosyć dziwne. patrząc na to, że że miasta chyba mają duży potencjał, jeżeli chodzi o zainteresowanie tego typu formami i w ogóle odnawialną energią.
34:39
Zgadzam się. Natomiast spółdzielnie energetyczne to jest swojego charakteru i takiego rodowodu też jakby zaczerpniętego z państw Europy Zachodniej dedykowana jest właśnie terenom wiejskim i miejsko wiejskim. Znowu wrócę trochę do tego, o czym mówiłem, czyli w toku prac nad tą nowelizacją ustawy o OZE gdzieś tam rozmawialiśmy na temat tego, czy nie można by było spróbować tego i samego instrument zastosować także w gminach miejskich, bo jest to po prostu rozwiązanie bardzo korzystne. Tak, jeżeli patrzymy sobie na spółdzielnie energetyczną pod kątem stricte opłacalności, to na dzień dzisiejszy, to po prostu najbardziej opłacalna forma kooperatywy energetyczne, jaką przewiduje ustawę na wyraźnych energii.
Natomiast tutaj znowu spotykamy się z oporem w postaci dostępnych mocy przyłączeniowych i wydajności sieci przesyłowych. To jest tak naprawdę największy problem w realizacji wszystkich inwestycji OZE, szczególnie na terenach mocno zurbanizowanych i mocno obciążonych. Tego to rozwiązanie nie zostało zaproponowane dla miast właśnie z obawy o stabilność sieci i możliwość zapewnienia mocy przyłączeniowych, natomiast dla miast mamy dedykowane innego rodzaju formy energetyki obywatelskiego, których też tutaj dzisiaj bardzo sygnalizacja. Nie wspomnieliśmy, czyli między innymi prosument zbiorowy w przyszłości prosument wirtualny, czy też ta obywatelska społeczność energetyczna. Nie są to formy tak opłacalne jak spółdzielnie energetyczne, nie mają przewidzianego systemu wsparcia, w której nie chce już teraz wchodzić, bo bo jest on dosyć skomplikowany. Natomiast nie jest tak, że miasto zostały pozostawione w ustawie OZE zupełnie. Czy zostały zupełnie pominięte, przy czym no te instrumenty, które są przewidziane dla gmin miejskich, no nie są tak atrakcyjne z punktu widzenia właśnie przewidzianych system wsparcia obu tych systemów wsparcia w ustawie OZE dla tego typu podmiotów.
Ale zgodzę się, że to wynika też z tego, że po prostu to, o czym wspomniałaś no miasta są są bogatsze niż nie. Mówiąc tak bardzo, bardzo prosto i z tego względu rzeczywiście ten system wsparcia i model działania spółdzielni energetycznych, no ma wspierać rozwój, rozwój tych tych terenów terenów wiejskich dla miast tak jak tymoteusz wspomniał, mamy inne rozwiązania i rzeczywiście już dzisiaj na tym wspomnianym przez ciebie bloku można w ramach prosumenta zbiorowego zamontować instalację fotowoltaiczną i rzeczywiście korzystacie czy, czy mieszkańcy tego bloku mogą korzystać z energii odnawialnej. Nawet bardzo wysokie dotacje teraz, bo nawet do 50% kosztów inwestycji można można pozyskać i za chwilę rzeczywiście będą też możliwe. Bo czy czy będzie możliwe korzystanie z energii odnawialnej produkowanej poza miejscem konsumpcji tej energii, czyli właśnie wspomniany też prosument prosument wirtualny, który, który no planowany jest do wprowadzenia w przyszłym w przyszłym roku, więc tych rozwiązań jest, jest sporo, jest sporo i będzie pewnie one będą też ewoluowały i będą będą się w czasie zmieniały, bo no bo jest to tak, jak wspomniałem wcześniej, nowy w ogóle paradygmat tak myślenia o o energii i to będzie będzie. No jest to troszeczkę taki taki projekt, który który integracyjny będzie będzie rozwijany, czyli no wprowadzili się, czy czy ustawodawca wprowadził te rozwiązania? Widzi, jakie wyzwania, jakie problemy z tym się wiążą? No i jak to kiedyś minister klimatu powiedział, że ustawa będzie ustawą wiecznie odnawialną i i co chwilę znowelizowaną. I chyba chyba rzeczywiście tylko tylko w ten sposób może to się rozwija.
38:13
I w ten sposób tym optymistycznym akcentem kończymy, mając nadzieję, że właśnie wspólnot energetycznych będzie przybywać, a wszystkie tutaj formy legislacji będą coraz mocniej wspierały te formy produkcji energii. Dziękuję bardzo za obecność naszymi gośćmi w magazyny podcast był Jakub Manicki, przewodniczący zarządu klastra optymalizacji energetycznej, działającego przy Północnej Izbie Gospodarczej w Szczecinie oraz mecenas Tymoteusz Mądry z kancelarii Aspiratio Legal, członek grupy eksperckiej klastra Open.
Dziękuję bardzo. To już wszystko. co dla was przygotowaliśmy dzięki wielkie za obecność. Zapraszamy Was bardzo serdecznie na nasz portal, gdzie codziennie znajdziecie informacje dotyczące sektora energetycznego. Zapraszamy was również do subskrybowania naszego kanału na YouTube i Spotify dzięki serdeczne i do usłyszenia.