„Czyste Powietrze” z nowymi narzędziami dla wykonawców

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej intensyfikuje działania na rzecz wykonawców zaangażowanych w realizację programu „Czyste Powietrze”. W ostatnich tygodniach wdrożono szereg usprawnień mających na celu przyspieszenie rozpatrywania wniosków o płatność, poprawę komunikacji oraz transparentność całego procesu. To efekt konsekwentnego dialogu z branżą oraz konkretnych postulatów zgłaszanych przez przedsiębiorców.

Nowe narzędzia dla wykonawców: tabela kosztów jednostkowych i Poradnik

Jednym z kluczowych narzędzi wdrożonych w czerwcu 2025 r. jest tabela kosztów jednostkowych, która służy do oceny wniosków o płatność w ramach programu „Czyste Powietrze”, finansowanego z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz programu FEnIKS. Dokument ten ma na celu przeciwdziałanie zawyżaniu kosztów prac termomodernizacyjnych oraz ujednolicenie podejścia we wszystkich 16 WFOŚiGW.

Tabela określa maksymalne koszty kwalifikowane dla poszczególnych technologii i materiałów – od ocieplenia przegród, przez stolarkę otworową, po montaż – uwzględniając zarówno ceny rynkowe, jak i uśrednione koszty montażu. Dzięki temu uproszczona zostaje nie tylko ocena wniosków, ale również proces ofertowania dla beneficjentów i wykonawców.

Kolejnym elementem wsparcia jest Poradnik dla wykonawców, dostępny na stronie www.czystepowietrze.gov.pl, w którym regularnie publikowane będą wiążące wytyczne dla WFOŚiGW. Poradnik będzie zawierał m.in. definicje zakresu prac uznawanych za kwalifikowane oraz szczegółowe interpretacje dotyczące kosztów.

Nowe wytyczne i przyspieszenie rozliczeń

W lipcu NFOŚiGW przekazał do WFOŚiGW nowe wytyczne, które zobowiązują fundusze wojewódzkie do nadania najwyższego priorytetu rozliczaniu zaległych wniosków złożonych w 2024 r. Termin rozliczenia to najpóźniej 30 września 2025 r.

Co istotne, w przypadku wniosków już zatwierdzonych, WFOŚiGW mają obowiązek realizować wypłaty w ciągu maksymalnie 3 dni roboczych. Dodatkowo, jasno określono, że status „zatwierdzony do wypłaty” może być nadawany wyłącznie po zakończeniu pełnej oceny formalnej, merytorycznej, księgowej i ewentualnej kontroli.

W przypadku wątpliwości dotyczących wysokości kosztów jednostkowych, fundusze zobowiązane są do realizacji wypłat w częściach, zgodnie z tabelą kosztów, przy jednoczesnym wezwaniu beneficjenta do uzupełnień, które mogą stanowić podstawę do dopłaty brakującej kwoty – nie później niż w terminie 60 dni od złożenia wyjaśnień.

Jasna komunikacja i neutralny język

NFOŚiGW zwraca również uwagę na konieczność stosowania precyzyjnych i neutralnych komunikatów kierowanych do beneficjentów. Fundusze wojewódzkie powinny jasno wskazywać przyczyny zakwestionowania konkretnych kosztów oraz unikać języka, który mógłby podważać dobre imię wykonawców.

Dotacje z prefinansowaniem – obowiązki beneficjentów

Dla projektów z dotacjami w formie prefinansowania, beneficjenci mają obowiązek złożenia wniosku rozliczającego zaliczkę nie później niż 30 dni po upływie 120 dni od daty wypłaty zaliczki. To kluczowy termin, który ma zapewnić sprawne rozliczenie i dalszy przepływ środków.

Kontynuacja dialogu z branżą – kolejne spotkanie 28 lipca

Dialog z wykonawcami nie kończy się na dokumentach. Już 28 lipca 2025 r. odbędzie się kolejne spotkanie przedstawicieli NFOŚiGW z branżą wykonawczą, podczas którego zostaną podsumowane pierwsze miesiące wdrażania nowej odsłony programu. Zapisy na wydarzenie są otwarte do 24 lipca, do godz. 14:00.

Źródło: gov.pl