Odmowy przyłączenia OZE – Polska musi inwestować w sieci

Transformację energetyczną Polski spowalnia niedobór miejsca w sieciach dla OZE. Coraz częstsze są odmowy przyłączenia OZE do sieci – ostrzega fundacja ClientEarth. Trzeba temu zapobiegać inwestując w sieci, gdyż OZE jest tanie i staje się popularne.

Brakuje miejsca w sieci – odmowy przyłączenia OZE

Fundacja ClientEarth dla Ziemi opublikowała raport pt. „Sieci – wąskie gardło polskiej transformacji energetycznej”. Dokument wskazuje na problem, z jakim zmaga się nasze państwo w kontekście dążenia do transformacji energetycznej. Poważną przeszkodą na drodze ku tym celom stoi niewystarczające miejsce w sieci dystrybucyjnej i przesyłowej dla OZE. W związku z tym w ostatnich latach obserwujemy jak rośnie liczba projektów, którym odmawia się przyłączenia. ClientEarth podaje:

Projekty, którym odmówiono przyłączenia do sieci w ostatnich latach, a były to głównie inwestycje w OZE, mogłyby stanowić nawet połowę mocy zainstalowanej obecnie w całej polskiej energetyce.

Jaka jest rzeczywista skala odmów?

Z opublikowanych danych wynika, że w ciągu 7 lat operatorzy sieci elektroenergetycznych w Polsce wydali ponad 6 tys. odmów przyłączenia. Ponadto w większości odmowy dotyczyły instalacji OZE, których łączna moc wynosi ok. 30 GW. Jak komentuje Fundacja, ten utracony potencjał stanowi ok. 50% obecnej mocy wszystkich polskich elektrowni. Przytoczone analizy obejmują lata 2015-2021.

Jednocześnie autorzy raportu zwracają uwagę na to, że omawiany problem narasta. W ubiegłym roku w porównaniu z rokiem 2020 nastąpił wzrost liczby odmów aż o 70%. Skala odmów w 2021 roku to ok. 15 GW. Głównym powodem tego jest brak technicznych możliwości przyłączenia. Ujmując inaczej: brak wolnych mocy przyłączeniowych sieci.

Gdyby do sieci skutecznie przyłączono większość instalacji OZE, którym w latach 2015-2020 odmówiono przyłączenia oraz nie obowiązywałaby tzw. zasada 10h blokująca rozwój lądowych farm wiatrowych to Polska najpewniej osiągnęłaby unijny cel udziału OZE w miksie energetycznym na 2020 r. GUS nie musiałby wówczas dokonywać „korekty” wyliczeń przez kreatywne uwzględnienie spalania biomasy.

Wojciech Modzelewski, prawnik ClientEarth i autor raportu

Ponieważ z roku na rok skala odmów się zwiększa, potrzebne są zdecydowane inwestycje w sieci elektroenergetyczne. Jest to niezbędne, aby rozwój OZE w Polsce mógł przyspieszyć.

Możliwości czy raczej „niemożliwości” przyłączeniowe sieci stanowią coraz większy hamulec polskiej transformacji energetycznej. Odczuwają to głównie profesjonalni inwestorzy, jednak problem ten zaczyna dotykać również prosumentów, których instalacje zaczynają być wyłączane w okresach przeciążenia sieci.

Wojciech Modzelewski

Modernizacja sieci elektroenergetycznych powinna stać się priorytetem

Okazuje się, że nie tylko ilość, ale i jakość polskich sieci wymaga poprawy. ClientEarth zauważa, że w Polsce ok. 40% sieci napowietrznych ma ponad 40 lat. Sieci te są więc nie tylko wyeksploatowane, ale także nie najlepiej przystosowane do źródeł OZE.

Sieć była projektowana i budowana pod kątem dużych elektrowni konwencjonalnych. Kiedy nasz system energetyczny przechodził transformacje w kierunku rozproszonych źródeł OZE, nie poczyniono wystarczających nakładów inwestycyjnych na przemodelowanie funkcjonowania sieci.

Wojciech Modzelewski

W związku z powyższym Fundacja przekonuje, że modernizacja sieci elektroenergetycznych powinna być priorytetowa dla polskiego rządu. Zwłaszcza, że zainteresowanie projektami OZE w Polsce rośnie i pojawiają się wciąż nowe, potrzebne inwestycje w tego typu instalacje.

Warto pamiętać, że nie chodzi tylko o ekologię, ale też o względy ekonomiczne. OZE jest po prostu tanie w porównaniu do kosztów konwencjonalnych sposobów wytwarzania energii. Dlatego produkcja energii ze słońca czy wiatru niewątpliwie stanowi dużą szansę dla polskiej energetyki, a także wyzwanie, któremu należy sprostać. Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią raportu „Sieci – wąskie gardło polskiej transformacji energetycznej”.

Źródła:

Nowy raport: Sieci – wąskie gardło transformacji energetycznej, ClientEarth