Reforma programu „Czyste Powietrze” – drugi etap konsultacji społecznych

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ogłosił rozpoczęcie drugiego etapu konsultacji społecznych dotyczących projektu nowej odsłony programu priorytetowego „Czyste Powietrze”. Uwagi do reformy programu można zgłaszać w okresie od 9 do 27 grudnia 2024 r. Celem zmian jest wyeliminowanie nadużyć, poprawa efektywności programu oraz dalsze wspieranie poprawy jakości powietrza i obniżenie rachunków za ogrzewanie w polskich domach.

Najważniejsze założenia reformy programu „Czyste Powietrze”

Reforma programu zakłada wprowadzenie licznych zmian, które mają uczynić go bardziej transparentnym i efektywnym:

1. Podział projektów według zapotrzebowania budynków na energię użytkową – program będzie bardziej przejrzysty dzięki wyodrębnieniu przedsięwzięć w zależności od efektywności energetycznej budynków.
2. Ujednolicenie poziomów dofinansowania – prostsze zasady rozliczeń dzięki jednolitym poziomom wsparcia w poszczególnych grupach dochodowych.
3. Wyższe wymagania dotyczące efektywności energetycznej urządzeń – dotacje będą przysługiwać wyłącznie na urządzenia spełniające wyższe standardy energetyczne.
4. Zmiana podejścia do oceny energetycznej – w miejsce audytów energetycznych wprowadzona zostanie wizyta eksperta i opracowanie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku.
5. Wypłata zaliczek na konto beneficjenta – zamiast wykonawców środki trafią bezpośrednio na konta wnioskodawców.
6. Limity dotacji na kategorie kosztów – każda kategoria kosztów zostanie objęta precyzyjnymi limitami, co poprawi przejrzystość rozliczeń.
7. Wsparcie dla najuboższych – dotacje dla gospodarstw domowych o najniższych dochodach, które posiadają nieruchomości od co najmniej trzech lat (z wyjątkami, np. dziedziczenie). Wysokie poziomy dofinansowania będą dostępne dla domów z zapotrzebowaniem na energię powyżej 150 kWh/m² rocznie.
8. Obowiązek osiągnięcia określonego standardu energetycznego – każde przedsięwzięcie musi zmniejszyć zapotrzebowanie budynku na energię użytkową do poziomu nieprzekraczającego 120 kWh/m² rocznie.

Harmonogram zmian i działania NFOŚiGW

Dotacje w ramach programu „Czyste Powietrze” będą nadal wypłacane, a obsługa złożonych wniosków pozostanie bez zmian. 12 grudnia 2024 r. rozpocznie się nabór wniosków na termomodernizację domów zlokalizowanych na terenach dotkniętych powodzią. W marcu 2025 r. program powróci w nowej odsłonie z uproszczonymi zasadami i nowymi źródłami finansowania.

– Przekazujemy projekt zmian w programie Czyste Powietrze do szerokich konsultacji, w których każdy może zgłosić swoje uwagi do 27 grudnia.  Jest on już po pierwszym etapie konsultacji z samorządami, organizacjami pozarządowymi i wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska. Działamy szeroko, aby wyeliminować nieprawidłowości w programie. Jednocześnie już 12 grudnia rusza nabór wniosków w części programu Czyste Powietrze dla poszkodowanych przez tegoroczną powódź – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Źródło: gov.pl