W Polsce nie istnieją jeszcze Strefy Czystego Transportu, ale trwają intensywne rozmowy na ten temat. Urzędnicy zastanawiają się jak oznaczać ekologiczne pojazdy, takie jak samochody elektryczne. Wstępnie zaproponowano nalepki, ale pomysł w obecnej formie ma wady. Eksperci radzą ujednolicenie wzoru nalepek w całej Polsce. Dzięki temu użytkownik Strefy Czystego Transportu w jednym mieście mógłby bez problemu skorzystać ze Strefy w innym mieście.
Elektromobilność i paliwa alternatywne – nowelizacja ustawy
Nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych weszła w życie 24 grudnia 2021 roku. W następstwie tego zmieniły się zasady ustalania przez gminy Stref Czystego Transportu. W świetle nowych przepisów, jeśli dana gmina się zdecyduje, to w 2022 roku można wdrożyć pierwsze takie rozwiązanie w Polsce.
Strefy Czystego Transportu rozwiążą problem zanieczyszczeń?
Coraz więcej pojazdów pojawia się na drogach. Jednak samochody spalinowe generują dużo zanieczyszczeń, co jest odczuwalne szczególnie w dużych miastach. Ze względu na ten narastający problem, pojawił się pomysł wprowadzenia Stref Czystego Transportu. Pomysł promowany jest jako narzędzie do walki z zanieczyszczeniami emitowanymi przez pojazdy. Polega on na wydzieleniu stref w centrach miast, gdzie możliwość wjazdu miałyby jedynie pojazdy zeroemisyjne, czyli samochody elektryczne.
Doświadczenia innych krajów Europy, pokazują, że w miastach, w których wprowadzono ograniczenia dla aut spalinowych, udało się skutecznie zmniejszyć poziom szkodliwych zanieczyszczeń w powietrzu.
Nalepki dla pojazdów zeroemisyjnych w Polsce
Treść ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych mówi o potrzebie wprowadzenia oznakowań dla pojazdów spełniających warunki wjazdu do Strefy Czystego Transportu. Ponadto rekomenduje się ich ujednolicenie, aby ułatwić ich rozpoznawalność.
W rozporządzeniu zamieszczono więc wzór takich oznakowań. Mają być one używane we wszystkich gminach, które podejmą decyzję o wydzieleniu Strefy Czystego Transportu. Zaleca się umieszczenie nalepki w lewym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu. Uzyskanie nalepki wiąże się z opłatą, jednak nie może być ona wyższa niż 5 zł, zaś środki z tego tytułu zasilą budżet gminy. Dodatkowo, według „Oceny Skutków Regulacji”, nalepki powinny być jednolite, niedrogie, łatwe do nabycia oraz czytelne dla każdego odbiorcy.
Wątpliwości dotyczące nalepek
W Polsce trwa dyskusja wokół tematu nalepek. Niejednokrotnie zarzucano im brak praktyczności. Zaproponowane regulacje budzą szereg wątpliwości, więc na razie niczego nie traktujmy jak pewnik.
Przedstawiony wzór nalepki zawiera:
- szerokość 10 cm, wysokość 5 cm,
- kolor zielony,
- nazwę gminy, dla której wydano nalepkę,
- napis: „Strefa Czystego Transportu”,
- numer rejestracyjny pojazdu, którego nalepka dotyczy.
Wątpliwości dotyczące nalepki zgłaszały samorządy, organizacje samorządowe, branżowe. Podstawowy zarzut jest taki, że według obecnej propozycji, kierowca posiadający nalepkę wydaną w Warszawie, nie mógłby wjechać do Strefy Czystego Transportu w innym mieście niż Warszawa. Resort nie wziął pod uwagę tego, że właściciel samochodu elektrycznego może chcieć wjechać do innego miasta. W tej sytuacji kierowca musiałby mieć na samochodzie kilka nalepek – po jednej dla każdego miasta. Może to stworzyć niemałe zamieszanie. Co więcej, posiadanie wielu nalepek zmniejszy ich czytelność. Organizacje, które zauważyły problem, domagają się ujednolicenia nalepek dla wszystkich Stref Czystego Transportu w Polsce.
Oprócz tego władze Łodzi zauważyły, że zaproponowany wzór nalepki jest zbyt duży. Dodatkowo nie nawiązuje do rozwiązań wprowadzonych w pozostałych krajach Unii Europejskiej. Eksperci sugerują jeszcze rozróżnienie samochodów z silnikiem diesla. W zależności od normy emisji spalin, powinna być możliwość wjazdu samochodu do Strefy.
Znakowanie pojazdów w innych krajach
W innych krajach wprowadzono tzw. plakietki ekologiczne. W Niemczech noszą one nazwę „Umweltplakette”. Takie plakietki można zamówić przez specjalne strony internetowe.
Natomiast we Francji plakietka ekologiczna nazywa się „Crit Air”. Po wcześniejszym przesłaniu skanu dowodu rejestracyjnego pojazdu, można zamówić plakietkę przez stronę internetową francuskiego Ministerstwa Transformacji Ekologicznej.