Rząd przeznaczy 1,2 mld złotych na autobusy zeroemisyjne. W związku z tym w programie „Zielony Transport Publiczny” odbędzie się drugi nabór wniosków. Celem działania jest zmniejszenie emisji w transporcie zbiorowym i rozwój zielonej mobilności.
Instrumenty wsparcia w ramach programu „Zielony Transport Publiczny” dostosowano do warunków ujętych w Krajowym Planie Odbudowy przyjętym przez Radę Ministrów. Dzięki temu Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) może ubiegać się o środki na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza.
Kwota wsparcia w drugim naborze i odbiorcy
Wsparcie z NFOŚiGW wyniesie 1,2 mld złotych. Środki te mają być przeznaczone głównie na zakup zeroemisyjnych pojazdów transportu publicznego. Wsparcie trafi z jednej strony do miast – szczególnie mniejszych i tracących funkcje społeczno-gospodarcze, które mierzą się z problemem smogu. Z drugiej strony zasili także budżet samorządów, które eliminują zjawisko wykluczenia transportowego i są odpowiedzialne za rozwój samorządowego transportu lokalnego.
Istota programu „Zielony Transport Publiczny”
Zgodnie z Polityką Energetyczną Polski 2040, od 2025 roku każdy przetarg na autobus w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców dotyczyć będzie pojazdów zeroemisyjnych tj. elektrycznych lub na wodór. Program „Zielony transport publiczny”, finansowany z KPO, będzie wspierał ten cel. To oznacza, że – mając na uwadze cykl życia autobusów miejskich – do 2030 roku w największych miastach nie powinny jeździć autobusy inne niż zeroemisyjne.
Ogłoszony przez NFOŚiGW program priorytetowy „Zielony Transport Publiczny” jest odpowiedzią na wyzwania związane z potrzebą transformacji polskiego transportu publicznego. Celem programu jest obniżenie wykorzystania energii i paliw emisyjnych w publicznym transporcie zbiorowym. Jednocześnie planuje się rozwój zielonej i inteligentnej mobilności. Dlatego stare, szkodliwe dla ludzi i środowiska autobusy będą zastępowane ekologicznymi. W ten sposób ograniczeniu ulegnie zanieczyszczenie powietrza. Jest to również próba rozwiązania problemu wykluczenia transportowego, obecnego szczególnie w regionach i miastach z wyzwaniami strukturalnymi.
Możliwość korzystania z publicznego, a do tego ekologicznego transportu powinni mieć wszyscy – również mieszkańcy średnich i małych miast, w tym tracących funkcje społeczno-gospodarcze, jak również w regionach górniczych. Dlatego program w nowej odsłonie – zgodnie z KPO – przewiduje duże preferencje dla samorządów, które chcą rozwijać miejski oraz lokalny transport samorządowy.
Przewidywane korzyści z rozwoju zielonego transportu
Oczekuje się, że środki finansowe z programu „Zielony Transport Publiczny” przyczynią się do znaczącej poprawy naszego otoczenia. W szczególności wspomina się:
- zmniejszenie emisji dwutlenku węgla co najmniej o 18 416 ton/rok,
- ograniczenie emisji pyłów o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (PM10) o 0,052 ton/rok,
- zmniejszenie emisji tlenków azotu o 13,611 ton/rok.
Ponadto skierowanie pieniędzy do średnich i małych miast jest formą przeciwdziałania wykluczeniu transportowemu. Według szacunków problem ten może dotykać od 11 do 15 mln Polaków.
Nabór wniosków do programu
Nabór wniosków zostanie przeprowadzony w trybie konkursowym od 1 września do 20 grudnia 2021 roku. Celem ogłoszonego konkursu jest udzielenie wsparcia finansowego organizatorom publicznego transportu publicznego w nabyciu zeroemisyjnych pojazdów, w tym trolejbusów i autobusów zasilanych energią elektryczną i wytworzoną z wodoru oraz rozwój infrastruktury ładowania.
Wysokość udzielanego wsparcia zależy m.in. od liczby mieszkańców i od rodzaju transportu publicznego. Samorządy mogą się ubiegać o dofinansowanie w wysokości 20-80% na zakup lub leasing pojazdów i szkolenie kierowców. Z kolei wsparcie na rozwój infrastruktury ładowania na własne potrzeby, tj. budowę nowych lub modernizację istniejących stacji ładowania, może sięgać do 25%. Na ten cel przewidziano maksymalnie miliard złotych. Kolejne 200 mln złotych są to środki na pożyczki, służące finansowaniu wymienionych przedsięwzięć.
Więcej szczegółów na temat programu znajduje się tutaj.
Źródła: